Fibonacci Retracement: शेअर मार्केटमध्ये याचा उपयोग आणि संपूर्ण मार्गदर्शक
परिचय
शेअर मार्केटमध्ये ट्रेडिंग करताना तांत्रिक विश्लेषण (Technical Analysis) खूप महत्त्वाचे असते. Fibonacci Retracement हे तांत्रिक विश्लेषणाचे एक महत्त्वाचे साधन आहे, जे ट्रेंड रिव्हर्सल आणि संभाव्य सपोर्ट-रेसिस्टन्स स्तर शोधण्यासाठी वापरले जाते. या लेखात आपण Fibonacci Retracement बद्दल सविस्तर माहिती घेणार आहोत आणि त्याचा प्रभावी वापर कसा करावा, हे समजून घेणार आहोत.
Fibonacci Sequence म्हणजे काय?
Fibonacci Sequence हा गणितातील एक प्रसिद्ध क्रम आहे, जो खालीलप्रमाणे आहे:
0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, …
हा क्रम असा तयार होतो की प्रत्येक संख्येचा योग त्याच्या मागील दोन संख्यांच्या बेरजेसारखा असतो. उदा. 5 + 8 = 13, 8 + 13 = 21, इत्यादी.
Fibonacci Retracement म्हणजे काय?
Fibonacci Retracement हे ट्रेडिंगमधील एक साधन आहे, जे ट्रेंडच्या बदलांचे अंदाज लावण्यासाठी वापरले जाते. कोणत्याही स्टॉक किंवा क्रिप्टोकरन्सीच्या मोठ्या वाढीनंतर किंवा घटीनंतर, त्यात काही प्रमाणात सुधारणा (retracement) होते. ही सुधारणा किती टक्के होऊ शकते, हे Fibonacci Retracement पातळ्यांच्या मदतीने समजते.
महत्त्वाच्या Fibonacci पातळ्या:
Fibonacci Retracement टूलमध्ये खालील प्रमुख पातळ्या (levels) वापरल्या जातात:
– 23.6%
– 38.2%
– 50.0% (तांत्रिकदृष्ट्या Fibonacci मध्ये नाही, पण व्यापारी वापरतात)
– 61.8% (Golden Ratio)
– 78.6%
– 100% (पूर्ण ट्रेंड उलटल्यास)
Golden Ratio (1.618) ला ट्रेडिंगमध्ये खूप महत्त्व आहे. कारण बाजारातील बरेचसे बदल याच संख्येच्या आधारावर घडतात.
Fibonacci Retracement चा उपयोग कसा करायचा?
1. ट्रेंड ओळखा:
– जर बाजार वधारत असेल (Uptrend), तर तुम्ही उच्च स्तरावरून (High) नीच स्तरावर (Low) Fibonacci Retracement लागू करू शकता.
– जर बाजार घसरत असेल (Downtrend), तर तुम्ही नीच स्तरावरून (Low) उच्च स्तरावर (High) टूल लागू करू शकता.
2. महत्त्वाच्या पातळ्या लक्षात ठेवा:
– जर स्टॉक किंमत 38.2% किंवा 50% पातळीवर आली तर तिथे सपोर्ट मिळू शकतो.
– जर स्टॉक किंमत 61.8% वर आली आणि टिकली, तर ही मजबूत पातळी समजली जाते.
– जर किंमत 78.6% पेक्षा जास्त खाली आली, तर ट्रेंड रिव्हर्स होण्याची शक्यता जास्त असते.
3. इतर संकेतांबरोबर वापरा:
– Moving Averages
– RSI (Relative Strength Index)
– MACD (Moving Average Convergence Divergence)
– Candlestick Patterns
Fibonacci Retracement चे फायदे आणि तोटे
फायदे:
✅ साधे आणि प्रभावी टूल: Fibonacci Retracement सोपे असून प्रभावी असते.
✅ ट्रेंड ओळखण्यास मदत: हे टूल वापरून ट्रेडर्सना सपोर्ट-रेसिस्टन्स स्तर शोधता येतात.
✅ इतर तांत्रिक साधनांसोबत उत्तम कार्य: MACD, RSI, आणि Moving Averages बरोबर वापरल्यास हे अधिक अचूक होते.
तोटे:
❌ 100% खात्रीशीर नाही: इतर तांत्रिक साधनांशिवाय वापरल्यास चुकीचे सिग्नल मिळू शकतात.
❌ फसवे (False) ब्रेकआउट्स होऊ शकतात: किंमत पातळी ओलांडू शकते पण लगेच परत येऊ शकते.
Fibonacci Retracement वापरण्याचे काही ट्रिक्स
✔ ट्रेंड क्लिअर असावा: फक्त स्पष्ट ट्रेंड असताना याचा उपयोग करा.
✔ सपोर्ट-रेसिस्टन्स स्तर कन्फर्म करा: इतर संकेतांबरोबर तपासूनच फायनल निर्णय घ्या.
✔ Volume पाहा: किंमत एखाद्या Fibonacci स्तराजवळ आल्यानंतर ट्रेडिंग व्हॉल्यूम मोठा असेल तर ट्रेंड रिव्हर्स होण्याची शक्यता अधिक असते.
उदाहरण: Fibonacci Retracement चा वापर कसा करायचा?
समजा Reliance Industries (RIL) चा शेअर 52 आठवड्यांच्या उच्चांकावर ₹2800 वर आहे आणि त्याचा निचांक ₹2400आहे.
Fibonacci Retracement लागू करताना:
– 23.6% Level = ₹2705
– 38.2% Level = ₹2628
– 50% Level = ₹2600
– 61.8% Level = ₹2552
– 78.6% Level = ₹2488
जर Reliance चा शेअर ₹2552 (61.8% Level) वर येऊन सपोर्ट घेत असेल, तर ती खरेदीसाठी चांगली संधी असू शकते. पण जर तो ₹2488 (78.6%) पेक्षा खाली गेला, तर तो Weak होऊ शकतो.
निष्कर्ष
Fibonacci Retracement हे ट्रेडिंगमध्ये महत्त्वाचे साधन आहे, जे सपोर्ट आणि रेसिस्टन्स स्तर ओळखण्यास मदत करते. हे इतर तांत्रिक विश्लेषणाच्या साधनांसोबत वापरल्यास अधिक अचूक परिणाम मिळू शकतात. कोणत्याही ट्रेडमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी योग्य अभ्यास करावा आणि बाजाराच्या ट्रेंडनुसार निर्णय घ्यावा.
Fibonacci Retracement चा योग्य वापर केल्यास ट्रेडर्सना अधिक चांगले निर्णय घेता येतात आणि रिस्क व्यवस्थापन सुधारता येते. त्यामुळे, पुढच्या वेळी ट्रेड करताना याचा योग्य उपयोग करा आणि अधिक नफा मिळवा!
शेअर मार्केट विषयी संपूर्ण माहिती l Share Market Information in Marathi