एका विविध पोर्टफोलियोचे फायदे
Advantages of a diversified portfolio
विविधीकरणामुळे तुम्हाला विविध प्रकारचे स्टॉक निवडण्यासाठी मदत मिळते तुम्ही निवड केलेल्या सर्व प्रकारच्या शेअरमध्ये असामान्य करण्याची आवश् असते. जर जास्तीत जास्त स्टॉक चांगल्या प्रकारची कामगिरी करीत असतील तर एकूणात तुमचा पोर्टफोलियो लाभ मिळवून देणारा असतो. पौराणिक गुतवणूकदार वरिन बफेट म्हणतात, तुम्ही फक्त तुमच्या जीवनामध्ये खूप साऱ्या चुका करीत नाहीत जोपर्यंत तुम्हाला तुमच्या जीवनात खूप कमी गोष्टी करायच्या असतात.’
कधी कधी काही क्षेत्र खूप कमी कामगिरी करीत असतात. त्यामुळे तुमचा स्टॉ कमी कामगिरी करतो. समजा बैंक क्षेत्र चांगली कामगिरी करीत नसेल तर, तुमचे बैंक स्टॉक नुकसानीत असेल. अर्थात अशी खूपच कमी शक्यता असते की इतर सर्व क्षेत्रही (आयटी, अँटो, एफएमसीजी) याच कालावधीमध्ये चांगली कामगिरी करणार नाहीत, अशा काळामध्ये विविधीकरण तुम्हाला इतर क्षेत्रातील स्टॉक रोखून धरण्यासाठी महत करते.
याच्याशिवाय काही अनपेक्षित कारणामुळे तुमच्या स्टॉकमधील कोणताच शेअर अपेक्षित किंवा चांगली कामगिरी करीत नसेल, पण भविष्यात ते चांगली कामगिरी नक्कीच करू शकतील, असा तुम्हाला विश्वास वाटत असेल तर तेव्हा मग तुम्ही आपल्या चांगली कामगिरी करणाऱ्या शेअरच्या वाट्यावर चांगले स्टॉक्स ठेवू शकता. तुम्हाला फक्त लाभ मिळविण्याची आणि लाभ एकत्रित करण्याचीच आवश्यकता असते. अविभाजीत प्रकरणामध्ये तुमचा स्टॉक चांगली कामगिरी करीत नसेल, तर तुम्हाला एकूण नुकसानच सहन करावे लागू शकेल. त्यामुळे तुम्ही संभाव्य स्टॉक विकण्याचा विचार करू लागता.
पोर्टफोलिओ चांगला बनवण्यासाठी 10 टिप्स
एका विविध पोर्टफोलियोचे फायदे
विविध पोर्टफोलियो म्हणजे असे गुंतवणुकीचे पोर्टफोलियो जे विविध प्रकारच्या मालमत्तांमध्ये आणि उद्योगांमध्ये गुंतवलेले असते. हे गुंतवणुकीचे तंत्र गुंतवणूकदाराला जोखीम कमी करण्यास आणि दीर्घकालीन फायदे मिळविण्यास मदत करते. विविध पोर्टफोलियो तयार करण्याचे काही महत्त्वाचे फायदे खालीलप्रमाणे आहेत:
1. जोखीम कमी होते
विविध पोर्टफोलियो तयार केल्याने तुमची गुंतवणूक वेगवेगळ्या साधनांमध्ये विभागली जाते, जसे की इक्विटी, डेट, मालमत्ता, सोनं, रिअल इस्टेट, आणि म्युच्युअल फंड. एका क्षेत्रात किंवा विशिष्ट कंपनीत नुकसान झाल्यास त्याचा प्रभाव इतर गुंतवणुकांवर मर्यादित राहतो. यामुळे एकूण जोखीम कमी होते.
2. तुलनात्मक स्थिर परतावा
विविध गुंतवणूक प्रकारांचा समावेश केल्यामुळे काही साधनांमधून मिळणाऱ्या कमकुवत परताव्याचा परिणाम इतर साधनांमधील चांगल्या परताव्याने भरून निघतो. त्यामुळे पोर्टफोलियो अधिक स्थिर आणि शाश्वत परतावा देतो.
3. आर्थिक स्थैर्य
वेगवेगळ्या आर्थिक परिस्थितीत विविध प्रकारचे गुंतवणुकीचे साधन वेगळे कामगिरी करतात. उदाहरणार्थ, मंदीच्या काळात सोनं किंवा बाँड चांगले परतावे देतात, तर तेजीच्या काळात इक्विटी बाजारात चांगली वाढ दिसते. त्यामुळे तुमच्या पोर्टफोलियोमध्ये आर्थिक अस्थिरतेच्या काळातही स्थिरता राहते.
4. लिक्विडिटी वाढते
विविध पोर्टफोलियोमध्ये काही मालमत्ता (उदा. इक्विटी, म्युच्युअल फंड) त्वरित विकता येतात, तर काही मालमत्तांना (उदा. रिअल इस्टेट) वेळ लागतो. या संतुलनामुळे तुमच्याकडे नेहमीच आर्थिक गरजांसाठी लिक्विडिटी उपलब्ध राहते.
5. तज्ञांच्या मार्गदर्शनाचा फायदा
विविध पोर्टफोलियो तयार करताना आर्थिक सल्लागार किंवा फंड मॅनेजर्सच्या मार्गदर्शनाचा उपयोग होतो. त्यांचा अनुभव आणि संशोधन यामुळे योग्य गुंतवणुकीचा मार्ग निवडणे सोपे होते.
6. कर बचत आणि फायदे
काही गुंतवणुकींचे साधन करबचत योजनांमध्ये समाविष्ट असते. उदाहरणार्थ, पीपीएफ, एनपीएस, आणि करसवलतीच्या म्युच्युअल फंड योजनांचा समावेश केल्यास कर वाचवता येतो आणि वाढीव परतावा मिळतो.
7. लांब पल्ल्याचा फायदा
विविध पोर्टफोलियोमुळे दीर्घकालीन गुंतवणुकीचा लाभ होतो. वेळोवेळी त्यात आवश्यक बदल केल्यास पोर्टफोलियोची कार्यक्षमता वाढते.
8. भावनिक निर्णयांना रोखणे
विविध पोर्टफोलियोमुळे गुंतवणूकदार भावनिक निर्णय घेण्याचे प्रमाण कमी होते. एका विशिष्ट गुंतवणुकीत नुकसान झाल्यास संपूर्ण पोर्टफोलियोवर परिणाम होत नाही, त्यामुळे घाबरून गुंतवणूक काढून घेण्याचा निर्णय टाळता येतो.
9. आंतरराष्ट्रीय गुंतवणुकीचा लाभ
आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठांमध्ये विविध गुंतवणूक साधनांचा समावेश केल्याने जागतिक आर्थिक प्रगतीचा लाभ मिळतो. काही परदेशी बाजार मंदीच्या वेळीही चांगली कामगिरी करू शकतात.
10. रिटायरमेंटसाठी सुरक्षितता
विविध पोर्टफोलियो तुम्हाला निवृत्तीच्या वेळी आर्थिक सुरक्षितता प्रदान करते. सुरक्षिततेसाठी बॉंड्स आणि वाढीसाठी इक्विटी यांचा समतोल असलेला पोर्टफोलियो तुम्हाला दीर्घकालीन उद्दिष्टे गाठण्यात मदत करतो.
निष्कर्ष
विविध पोर्टफोलियो हा प्रत्येक गुंतवणूकदारासाठी आदर्श गुंतवणूक तंत्र आहे. योग्य नियोजन, धोरण, आणि विविध मालमत्तांमध्ये समतोल ठेवून तयार केलेला पोर्टफोलियो दीर्घकालीन संपत्ती निर्माण करण्यासाठी उपयुक्त ठरतो. त्यामुळे प्रत्येकाने आपल्या आर्थिक उद्दिष्टांनुसार विविध पोर्टफोलियो तयार करणे गरजेचे आहे.