Stop-Loss आणि Target: प्रॉफिट वाढवण्यासाठी योग्य सेटिंग्स
Stop-Loss आणि Target म्हणजे काय?
Stop-Loss आणि Target: प्रॉफिट वाढवण्यासाठी योग्य सेटिंग्स शेअर मार्केटमध्ये यशस्वी ट्रेडिंगसाठी दोन गोष्टी अत्यंत महत्त्वाच्या असतात – Stop-Loss (SL) आणि Target (TG). यामुळे आपले नुकसान मर्यादित राहतं आणि profit booking सुस्पष्ट होते.Stop-Loss आणि Target: प्रॉफिट वाढवण्यासाठी योग्य सेटिंग्स
Stop-Loss म्हणजे काय?
Stop-Loss ही एक predefined किंमत असते जिथे ट्रेड आपोआप बंद होतो, जेणेकरून आपलं नुकसान वाढू नये.
उदाहरण:
जर तुम्ही ₹500 ला स्टॉक घेतला आणि SL ₹480 वर सेट केला, तर स्टॉक ₹480 ला गेल्यावर तुमचा ट्रेड बंद होतो.
Target म्हणजे काय?
Target म्हणजे जिथे तुम्ही नफा मिळवून ट्रेड पूर्ण करायचा निर्णय घेतलेला असतो. Target price गाठल्यावर ऑर्डर exit होते.
उदाहरण:
जर तुम्ही ₹500 ला स्टॉक घेतला आणि Target ₹550 ठेवलं, तर 10% नफ्यावर तुम्ही बाहेर पडता.
Stop-Loss आणि Target सेट करण्याचे महत्त्व Stop-Loss का आवश्यक आहे?
- अनपेक्षित नुकसान टाळण्यासाठी
- भावनांवर आधारित ट्रेडिंग कमी करण्यासाठी
- Capital प्रोटेक्शनसाठी
- लॉन्ग टर्म sustainability राखण्यासाठी
Target कसे सेट करावे?
- नफ्यावर नियंत्रण ठेवता येतं
- Decision fatigue टाळता येते
- ट्रेडिंग शिस्त (Discipline) टिकवता येते
- Greed control करता येतो
Stop-Loss सेट करण्याच्या पद्धती
1. Fixed Percentage Stop-Loss
Capital च्या काही % ने Stop-Loss सेट करणं ही सर्वसामान्य पद्धत आहे.
| ट्रेडिंग कॅपिटल | SL (%) | Stop-Loss रक्कम |
|---|---|---|
| ₹10,000 | 2% | ₹200 |
| ₹50,000 | 1.5% | ₹750 |
| ₹1,00,000 | 1% | ₹1000 |
2. Moving Average आधारित SL
- 50 DMA, 100 DMA, 200 DMA आधारावर SL ठरवता येतो.
- Moving Averages हे dynamic support/resistance म्हणून काम करतात.
3. Support आणि Resistance आधारित SL
Technical Analysis मध्ये Support व Resistance पातळ्या खूप उपयोगी पडतात.
उदा: Stock ₹200 ला support घेतोय, तर SL ₹195 वर ठेवणं योग्य.
4. ATR आधारित SL (Average True Range)
- ATR = Market Volatility चे मोजमाप
- Higher ATR = Wider Stop-Loss
- यामुळं noise-based exits टाळता येतात.
5. Trendline आधारित SL
- Uptrend मध्ये Trendline खाली SL ठेवा
- Downtrend मध्ये Trendline वर SL ठेवा
Target (Profit Booking) कसे सेट करावे?
1. Risk-Reward Ratio आधारित Target
| Stop-Loss (₹) | Target (₹) | Ratio |
|---|---|---|
| ₹10 | ₹20 | 1:2 |
| ₹15 | ₹45 | 1:3 |
| ₹20 | ₹60 | 1:3 |
👉 1:2 किंवा 1:3 Risk-Reward Ratio ही सुरक्षित ट्रेडिंगची खूण.
2. Fibonacci Retracement
- वापरले जातात: 38.2%, 50%, 61.8%
- ट्रेंडमध्ये सुधारणा होणं अपेक्षित असते
उदाहरण: ₹100 ते ₹150 movement नंतर 38.2% म्हणजे ₹130, 61.8% म्हणजे ₹120
3. Moving Average वर आधारित Target
- 200 DMA, 100 DMA च्या जवळ पोहचल्यावर profit booking करणे योग्य
- Short term ट्रेंडमध्ये 20 DMA, 50 DMA सुद्धा उपयुक्त
4. Pivot Points
| Pivot Level | किंमत | Type |
|---|---|---|
| R1 | ₹105 | Resistance |
| R2 | ₹110 | Resistance |
| R3 | ₹120 | Resistance |
| S1 | ₹95 | Support |
| S2 | ₹90 | Support |
ट्रेडिंग प्रकारानुसार SL व TG सेटिंग
| ट्रेडिंग प्रकार | Stop-Loss | Target | Risk-Reward |
|---|---|---|---|
| Intraday Trading | Tight SL (0.5-2%) | 1.5x-3x of SL | 1:2, 1:3 |
| Swing Trading | Moderate SL (2-5%) | 2x-4x of SL | 1:3, 1:4 |
| Positional Trading | Wider SL (5-10%) | 3x-5x of SL | 1:4, 1:5 |
| Long-term Investment | No SL | Goal-based Exit | NA |
SL व TG सेट करताना होणाऱ्या चुका
- SL सेटच न करणे
- खूप टाइट SL ठेवणे
- Market Noise वर भरोसा ठेवणे
- Target ठरवलेलं न ठेवता मनाने Exit घेणे
- Overtrading केल्यामुळे नियम मोडणे
Practical Example
एक ट्रेडरने ₹500 च्या स्टॉकमध्ये 1:3 Ratio ठरवला.
SL = ₹490, Target = ₹530
Stock ₹490 ला गेला तर ₹10 loss, पण ₹530 गेला तर ₹30 profit.
अशा प्रकारे Risk Management राखून consistent profit मिळतो.
FAQs – सामान्य प्रश्न
Q1: Stop-Loss वापरल्यामुळे profit कमी होतो का?
उत्तर: सुरुवातीला वाटू शकतं, पण long-term मध्ये capital preservation साठी Stop-Loss अत्यंत आवश्यक आहे.
Q2: एकच Target नेहमी ठेवलं पाहिजे का?
उत्तर: नाही. मार्केटच्या परिस्थितीनुसार Target dynamic असायला हवं.
Q3: ATR कसा मोजायचा?
उत्तर: Technical Indicators मध्ये ATR (14) वापरून शेअरचा सरासरी Price Range मोजता येतो.
Q4: Swing Trading साठी सर्वोत्तम SL काय आहे?
उत्तर: 2% ते 5% पर्यंतचा SL Swing Trading साठी योग्य मानला जातो.
Q5: Stop-Loss सेट न करता ट्रेडिंग का टाळावं?
उत्तर: कारण एकच चुकीचा ट्रेड तुमचं संपूर्ण Capital झपाट्याने संपवू शकतो.
निष्कर्ष – यशस्वी ट्रेडिंगचा गाभा
Stop-Loss आणि Target हे केवळ तांत्रिक मुद्दे नाहीत, तर ते Trader च्या मनाच्या शिस्तीचे दर्शक आहेत.
जो Trader नुकसान स्वीकारण्यास तयार असतो, तोच Trader नफा कमावू शकतो.Stop-Loss आणि Target: प्रॉफिट वाढवण्यासाठी योग्य सेटिंग्स
👉 योग्य SL आणि Target सेट करणे म्हणजे Market मध्ये दीर्घकाळ टिकण्यासाठी armor तयार करणे.
Remember: “Risk without planning is a gamble, but with SL & TG, it’s a strategy.”
स्टॉक मार्केट बेसिक्स: सुरुवातांसाठी मार्गदर्शक
ऑफलाईन ट्रेडिंग म्हणजे काय आणि ऑनलाईन ट्रेडिंग काय आहे?
शेअर मार्केटमध्ये ब्रोकरची भूमिका काय आहे?
