शेअर बाजार प्रभावित करणारी कारण (The cause of the stock market )

शेअर बाजाराला प्रभावित करणाऱ्या कारकामध्ये फक्त आर्थिकच नाही तर सामाजिक राजकीय इतकेच नाही तर कधी कधी नैसर्गिक कारणेही शेअर बाजाराला इकडे तिकडे वळवितात. अफवाही हवेच्या गतीने काम करतात. कधी कधी अंतरराष्ट्रीय संबंधही बाजाराला खूप मोठ्या प्रमाणात प्रभावित करतात. त्यामुळे या सर्व कारणाचे विश्लेषणही वेळोवेळी गुंतवणूकदाराला करावे लागते.

शेअर बाजार ही मोठ्या आणि लहान गुंतवणूकदारासाठी एक गुंतागुंतीची तरही संबंद्ध अशी प्रणाली आहे. जे एका विशाल विविधतेबद्दल बिनधास्तपणे गुतवणुकीचे निर्णय घेत असतात. असे करण्यासाठी ‘बाजार’ ही काही सजीव प्रणाली नाही, तर सामुहिक मूल्यांचा एक समुच्चय असल्यासारखे आहे. बाजार तज्ज्ञांनी महत्त्वपूर्ण असल्याच्या थाटात आपली ओळख निर्माण केली असून तो जास्त विशिष्ट संकेतांक आहे.

बाजाराच्या अर्थव्यवस्थेमध्ये कोणत्याही मूल्य आंदोलनाला आस्थायी स्वरुपात समजले जाऊ शकते, जे प्रदात्यांची गरजपूर्ती करीत असते आणि उपभोक्ता काय मागणी करती आहे, याच कारणामुळे आर्थतज्ज्ञ असे म्हणतात की, बाजार ‘संतुलना’कडे पहावे, जिथे मागणीइतकाच पुरवठा असतो ते स्टॉकसोबत काम करीत असतो. पूर्तता म्हणजे शेअरची ती रक्कम असते, जे लोकांना विकायचे असते, तसेच मागणी ही शेअरची ती रक्कम असते, जे लोकांना खरेदी करायची असते

समजा विक्रेत्यांच्या तुलनेत जास्त खरेदी करणारे असतील, (मागणी) तर खरेदीदार या शेअरच्या किमतीला विकत असतात, म्हणजे मग त्यांना सुटका मिळवून देण्यासाठी विक्रेत्यांना ते आकर्षक वाटत असते याच्या उलट एखाद्या मोठ्या संख्येने विक्रेते खालची बोली लावण्यासाठी खरेदीदारांनी खरेदी करावे म्हणून आकर्षक वाटावे असे करतात

वैयक्तिक स्वरुपात सुरक्षा उपकरणे यासारखी स्टॉक आणि बाँड लागू करणाऱ्या एककावर प्रदर्शनावर अवलंबून असतात आणि भविष्यात त्याची किमत (शेअर) अधिक होण्याची शक्यता असते किंवा मग ते आपले कर्ज चुकविण्यात सक्षम होतात.

व्यापक स्वरूपात स्वीकारण्यात आलेले बाजार सांकेतांक एक नवीन प्रश्न असा उपस्थित करतात की काय अधिक खरेदीदार किंवा विक्रेता बनवित असतो?

भविष्यात गुंतवणुकीच्या स्थिरतेवरील विश्वास बाजारात चढ किंवा उतार होण्यासाठी अतिशय महत्त्वाची भूमिका बजावित असतो गुंतवणूकदार स्टॉक खरेदी करण्याची जास्त शक्यता असते फक्त त्यासाठी त्यांना विश्वास हवा की भविष्यात त्यांचे शेअर मूल्य वाढणार आहे. जर शेअर खराब प्रदर्शन करतील, असा त्यांचा विश्वास असेल तर, बहुतेक वेळा जास्तीत जास्त गुंतवणूकदार शेअर खरेदीदार खरेदीऐवजी विकण्याची वाट पाहत असतात. गुंतवणूकदारांच्या आत्मविश्वासाला प्रभावित करणाऱ्या घटकांमध्ये यांचा समावेश होतो,

युद्ध किंवा इतर कोणताही संघर्ष

मुद्रास्फिती किंवा अफस्फितीवर चिंता..

• सरकारी राजकोषीय आणि मौद्रिक स्थिती

• तांत्रिक परिवर्तन 

• नैसर्गिक संकटे

• हवामानातील जोरदार चढ-उतार

• कॉर्पोरेट किंवा सरकारी प्रदर्शन डेटा

उदाहरणादाखल इतिहासात सर्वात मोठी कमी २००१ मध्ये झाली. या पाउलासाठी मोठ्या प्रमाणात संयुक्त राज्य अमेरिकेमध्ये ११ सप्टेंबर रोजी अमेरिकवर झालेल्या दहशतवादी हल्ल्याला जबादार ठरविण्यात आले होते. त्यामुळे भविष्याबद्दल अनिश्चितता निर्माण झाली होती. त्यामुळे बाजारात खरेदी करणाऱ्याच्या तुलनेत किती तरी जास्त विक्रेते होते

कोणत्याही स्टॉक किंवा बाँडच्या मूल्यांकनामध्ये व्याज दर एक महत्त्वाची भूमिका बजावत असते. त्या बद्दल अनेक कारणे आहेत आणि त्याबद्दल अनेक प्रकारचे वादही आहेत. ज्यामध्ये सर्वात प्रमुख आहेत . याच्याशिवाय व्याजदरात होणारी वाढ शेअरसाठी एक जास्त बैकल्पिक वाढ होते. विशेषतः यु.एस. कोषागरामध्ये काही ‘सुरक्षित’ गुंतवणूक करतात.