बाजाराची दिशा समजून घेणे
Understanding market direction
यामध्ये खूप जास्त फायदा होऊ शकतो जिथपर्यंत की त्याचे प्रमाण खाता राशींच्या 50 पट ही असू शकते.
सी एफ डी व्यापारामध्ये गुंतवणूकदार काही विशेष प्रकारच्या शेअरची खरेदी करत नाही. वास्तव पाहतात तो एक शर्यत लावत. असतात की त्याचे मूल्य वर जाईल की खाली येईल यावरून त्यांचा अंदाज खरा निघाला तर तो खूप पैसा मिळवतो नाही तर काहीच नाही .
युनायटेड किंगडमध्ये ते स्प्रेड बेटिंग नावाने ओळखले जाते .आणि वास्तविक पाहता तो एक प्रकारचा जुगार असतो . हा अतिशय खूप मोठा रिस्क असलेला व्यापार आहे .कारण यामध्ये गुंतवणूकदारांच्या आयोजित जुगारीचे गुण अधिक असतात .
अनेक धार्मिक विद्वान सी एफ डी ट्रेडिंगला अधार्मिक समजतात .
बाजारात उलटा पालतू होत असताना सी एफ डी ट्रेडिंग त्याची पोझिशन क्लोज करू शकत नाही कारण चलन निधी प्रदाता बाजार मूल्यावर खुला व्यापार करण्याला तयार होत नाहीत .समजा ते तयार झाले तरीही स्प्रेड किंवा क्लोज मूल्य खाता धारक व्यापारी त्याचे खूप मोठे नुकसान होते. खरंतर सीएफडी गुंतवणूक करणाऱ्या बहुत व्यापारी काही काळातच आपले सर्व भांडवल गमावून बसतात
आम्ही पूर्वी सांगितल्याप्रमाणे शेअर ट्रेडिंग सिद्धांत सोपा आहे .कमी भावात खरेदी करणे आणि जास्त भावात विकणे अर्थात शेअर व्यापारा हा एक साधा सरळ लोकांचे काम असत नाही .तिथे प्रत्येक वेळी काही ना काही अंदाज बांधावा जातो आणि चालाकी केली जात असते .
खरी तथ्ये अफवाह आणि खोटेपणा सर्व काही बेमालूमपणे एकत्रितरीत्या मिळवले जाते . आणि गुंतवणूकदाराकडे सर्व उपलब्ध साहित्याच्या आधारे आकड्यांची व्याख्या करण्याचे कौशल्य ज्ञान आणि अनुभव हवा. इतकेच नाही तर संस्थेगत खेळाडू ही एक दुसऱ्यांचा पैसा हडप करण्याचा विचार करत असतात. तसेच नवीन खेळाडूंकडे स्वतःचा कायम ठेवण्याची संधी असत नाही मग फायदा मिळवण्याची गोष्ट तर दूरच राहते
शेअर बाजारातील एखाद्या चांगल्या व्यापाराकडे शतर्तीची जीत अशी काही भानगड असत नाही . तो शिकणे आणि त्याचा सराव राहणे अतिशय महत्त्वाचा आहे . तुम्ही बाजारावर आपले पूर्ण लक्ष केंद्रित करत असतात तेव्हा ते शक्य होऊ शकते .
बाजाराची दिशा समजून घेणे
बाजार म्हणजे आर्थिक व्यवहारांची आणि गुंतवणुकीची एक अशी जागा, जिथे विविध प्रकारच्या मालमत्ता, सेवा, वस्तू, व शेअर खरेदी-विक्री केली जाते. बाजाराची दिशा समजून घेणे गुंतवणूकदारांसाठी तसेच व्यापाऱ्यांसाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे, कारण त्यावर त्यांच्या आर्थिक निर्णयांचा परिणाम अवलंबून असतो. बाजाराची दिशा म्हणजे बाजारातील घडामोडी, चढ-उतार, ट्रेंड्स, आणि गुंतवणुकीच्या संधींची समज.
बाजाराची दिशा समजून घेण्यासाठी महत्त्वाचे घटक
बाजाराची दिशा समजून घेण्यासाठी खालील महत्त्वाचे घटक विचारात घेणे आवश्यक आहे:
1. आर्थिक परिस्थिती आणि धोरणे
– देशाची आर्थिक परिस्थिती, GDP वाढ, दररोजची महागाई दर, आणि रोजगाराची स्थिती यांचा बाजारावर मोठा परिणाम होतो.
– रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) किंवा इतर मध्यवर्ती बँकांनी लागू केलेली व्याजदर धोरणे बाजाराची दिशा ठरवतात.
– आर्थिक विकासदर जास्त असेल तर गुंतवणूकदारांचा बाजारावर अधिक विश्वास राहतो, परिणामी तेजी येते.
2. कंपन्यांचे परिणाम आणि वित्तीय अहवाल
– कंपन्यांचे तिमाही किंवा वार्षिक निकाल बाजारावर थेट परिणाम करतात. चांगले निकाल बाजारासाठी सकारात्मक संकेत देतात, तर वाईट निकाल नकारात्मक परिणाम करतात.
– कोणत्या उद्योगातील कंपन्यांचे निकाल चांगले येतील, यावर आधारित विशिष्ट क्षेत्रांमध्ये तेजी किंवा मंदी दिसते.
3. जागतिक घटनांचा परिणाम
– जागतिक पातळीवरील आर्थिक घडामोडी, युद्ध, नैसर्गिक आपत्ती, किंवा राजकीय अस्थिरता यांचा स्थानिक बाजारावर परिणाम होतो.
– अमेरिकेतील फेडरल रिझर्व्हचे व्याजदरवाढीचे निर्णय किंवा चीनमधील उत्पादन स्थितीचा जागतिक बाजारावर प्रभाव असतो.
4. गुंतवणूकदारांचा विश्वास आणि भावना
– बाजारात तेजी किंवा मंदीचा कल गुंतवणूकदारांच्या विश्वासावर आधारित असतो. सकारात्मक भावना असतील तर बाजार चढतो, तर नकारात्मक भावना बाजार घसरवते.
– “बुल मार्केट” म्हणजे बाजारात तेजी असते, तर “बेअर मार्केट” म्हणजे मंदी असते.
5. तांत्रिक विश्लेषण (Technical Analysis)
– बाजारातील चढ-उतार, मागील डेटा, आणि चार्ट्सचा अभ्यास करून भविष्यातील ट्रेंड समजून घेता येतो.
– समर्थन स्तर (support levels) आणि प्रतिकार स्तर (resistance levels) यांचा अभ्यास करून गुंतवणुकीचे योग्य वेळी निर्णय घेतले जाऊ शकतात.
6. आर्थिक क्षेत्रांतील ट्रेंड्स
– विविध क्षेत्रांमध्ये होणाऱ्या बदलांचा बाजारावर परिणाम होतो.
– उदाहरणार्थ, आयटी क्षेत्रातील चांगल्या प्रगतीमुळे संबंधित स्टॉक्समध्ये तेजी येते, तर शेतीतील संकटाचा परिणाम अन्नधान्य उत्पादन कंपन्यांवर होतो.
बाजाराचे प्रकार आणि दिशा
बाजार विविध प्रकारचे असतात, जसे की:
1. शेअर बाजार (Stock Market)
– येथे कंपन्यांचे शेअर्स खरेदी-विक्री केली जाते.
– निफ्टी, सेन्सेक्स यांसारख्या निर्देशांकांवरून बाजाराची दिशा ओळखता येते.
2. कमोडिटी बाजार (Commodity Market)
– येथे सोने, चांदी, तेल, गहू यांसारख्या वस्तूंची खरेदी-विक्री होते. जागतिक पुरवठा आणि मागणीवर याचा परिणाम होतो.
3. विदेशी चलन बाजार (Forex Market)
– विविध देशांच्या चलनांच्या देवाण-घेवाणीतून बाजाराची दिशा ठरते. डॉलर-रुपयातील फरक भारतातील आयात-निर्यातीवर परिणाम करतो.
4. ऍसेट बाजार (Real Estate Market)
– जमीन, घरे यांसारख्या स्थावर मालमत्तांची मागणी आणि पुरवठ्यावरून बाजाराचा अंदाज घेतला जातो.
बाजाराची दिशा समजून घेण्यासाठी उपयुक्त साधने
1. बातम्या आणि विश्लेषणे
– वित्तीय बातम्या, विश्लेषकांच्या अहवालांवरून बाजाराचा कल समजतो.
– ऑनलाइन पोर्टल्स आणि टीव्ही चॅनेल्स यांवर बाजारातील घडामोडींची माहिती मिळते.
2. सॉफ्टवेअर आणि अॅप्स
– तांत्रिक विश्लेषणासाठी असलेल्या सॉफ्टवेअर आणि ट्रेडिंग अॅप्समुळे बाजारातील ट्रेंड्स समजायला मदत होते.
3. इंडिकेटर्स आणि निर्देशांक
– निफ्टी, सेन्सेक्स, डाऊ जोन्स अशा निर्देशांकांवरून जागतिक आणि स्थानिक बाजारातील कलाचे निरीक्षण करता येते.
4. तज्ञांचे मार्गदर्शन
– बाजारातील अनुभवी तज्ञ, वित्तीय सल्लागार यांच्या मार्गदर्शनामुळे गुंतवणुकीचे योग्य निर्णय घेता येतात.
बाजारातील दिशा कशी ठरवावी?
1. बाजाराच्या चालू परिस्थितीचा अभ्यास करा.
2. दीर्घकालीन आणि अल्पकालीन ट्रेंड समजून घ्या.
3. आर्थिक अहवाल, जागतिक घटनांचे निरीक्षण करा.
4. तांत्रिक विश्लेषणाचा आधार घ्या.
5. योग्य माहिती आणि संयमाच्या आधारे गुंतवणूक करा.
बाजाराची दिशा समजून घेणे हे आर्थिक यशासाठी अत्यावश्यक आहे. योग्य वेळी योग्य निर्णय घेण्यासाठी बाजारातील घटक, घडामोडी, आणि ट्रेंड्स यांचा सखोल अभ्यास करा. संयम, धोरणात्मक विचार, आणि माहितीचा योग्य वापर हे बाजारातील यशाचे मुख्य घटक आहेत.